Als eerste; wat is een beschermingsmechanisme?
Daarna ga ik het met je hebben over hoe bagatelliseren je emotioneel beschermd en hoe deze bescherming nu tegen je werkt.
Een beschermingsmechanisme is een overlevingstactiek. Die je in de loop van je leven ontwikkeld om emotionele kwetsingen, pijn of angst te vermijden. Hierdoor ontstaan bepaalde gedachtenpatronen, overtuigingen en gedrag die je helpen om geen (of zo min mogelijk) pijn binnen te laten.
Als mens zijn we geprogrammeerd om pijn te vermijden. Zowel lichamelijke als emotionele pijn. Dat is biologisch bepaald.
Ieder mens bezit diverse beschermingsmechanismen.
Hoe veilig en ondersteund je ook bent opgegroeid, geen enkel mens ontkomt eraan dat dit beschermingsmechanisme ontstaat. Want we ervaren allemaal ergens in ons leven wel een pijn. De één heel groot en kunnen we een trauma noemen, de ander heel klein maar toch groot genoeg om voor jou pijnlijk te laten zijn.
Ontwikkeling van een beschermingsmechanisme
Afhankelijk van hoe je bent opgegroeid, welke omstandigheden en welke ondersteuning en veiligheid je hierbij hebt ervaren, ontwikkel je een eigen beschermingsmechanisme. Als een 'kleine' pijn (bijv. je moeder was eten aan het koken en had even geen tijd om aandacht te besteden aan jouw tekening, die je enthousiast liet zien. Als deze 'kleine' pijn veelvuldig voorkomt en je krijgt vaker geen aandacht voor iets wat voor jou heel belangrijk is, dan kun je een beschermingsmechanisme ontwikkelen om de teleurstelling of pijn van geen aandacht krijgen, niet te voelen.
Ik zet het woord 'kleine' tussen haakjes omdat het voor een kind helemaal niet als klein ervaren wordt om geen aandacht te krijgen. Dit heeft een behoorlijk impact op je als kind zijnde. Vooral als dit vaker voorkomt.
Machteloosheid
Eén van de belangrijke redenen om dit beschermingsmechanisme te ontwikkelen is om de intense machteloosheid die hierbij gevoeld kan worden, niet te voelen.
Kwetsbaar
Als kind ben je enorm kwetsbaar en afhankelijk van je verzorgers. Het is dus van levensbelang dat je gevoelsmatig weet dat jij van je verzorgers op aan kunt en dat je de aandacht krijgt op momenten dat het voor jou belangrijk is. Zo ontstaat er een basisvertrouwen waarin jij een diep weten ontwikkeld (intuitief) dat je altijd veilig bent omdat je weet dat je verzorgers er voor je zullen zijn als er een moment komt waarin jij het gevoel hebt in levensgevaar te zijn.
Dit kan bij een kind al heel snel zijn vanwege de afhankelijkheid. Bijv. als je het koud hebt als baby dan ben je afhankelijk van je verzorgers of ze wel een dekente over je heen leggen in bed of warm genoeg aankleden.
Als je te vaak geen aandacht krijgt of gekwetst wordt, dan komt dat als kind zijnde veel harder binnen als dat je volwassen bent. (Als je als volwassene lang blijft hangen in een bepaalde emotie of gevoel, betekent dit dat er nog een gewond innerlijk kind in je leeft. Hier kan je in helen!)
Hoeveel beschermingsmechanismen zijn er?
Er zijn tientallen verschillende emotionele beschermingsmechanismen: Het reikt te ver om ze nu allemaal uitgebreid door te nemen maar ik geef je een paar voorbeelden:
- Bagatelliseren; je wuift je eigen probleem of overwinning weg. Je maakt jezelf of je probleem kleiner of zwakt het met diverse excuses af. In essentie vindt je het lastig om jezelf of datgene wat voor jou lastig of belangrijk is, serieus te nemen.
- Jezelf groot maken; Als het ware blaas je jezelf op en bouwt een muur om je hart. Je laat niets zien (vaak ook niet aan jezelf) hoe jij je werkelijk voelt en doet alsof niks je raakt.
- De schuld afschuiven; Hierin bescherm je jezelf vaak tegen je eigen onzekerheid of je wel goed genoeg bent.
- Overpresteren; HIerbij ga je regelmatig je grenzen over. Vaak ligt hier een pijn op van een tekort aan gezien, gehoord of gewaardeerd worden in het verleden.
- Perfectionisme; Niets is goed genoeg. Uit angst voor bijv. afwijzing.
- Altijd zorgen voor een ander en jezelf wegcijferen; in de hoop je heel en gewaardeerd te voelen. Jezelf waarderen om wie je bent ipv om wat je doet, is nog lastig voor je om te voelen.
- Uitstellen; vooruitschuiven. Stel jezelf de vraag wat de reden achter de reden is dat je nu aan het uitstellen bent. Grote kans dat je uitstelt omdat je weerstand voelt tegen een klusje of werken aan jezelf vanwege een onbewuste pijn of angst te vermijden om aan te gaan.
Dit is een kleine greep uit de beschermingsmechanismen die wij als mens kunnen ontwikkelen om ons te beschermen tegen innerlijke pijn.
Bagatelliseren
Voor deze blog wil ik het met je hebben over bagatelliseren en wat jij kunt doen om jezelf niet meer kleiner te maken. Verderop in deze blog geef ik je nog een paar tips hoe je met dit beschermingsmechanisme om kunt gaan.
Waar heeft bagatelliseren vaak mee te maken?
Eén van de grootste redenen waar bagatelliseren mee te maken heeft is met je eigen plek in kunnen nemen in dit leven. Vraag jezelf eens af in hoeverre jij jezelf toelaat om dat wat jij belangrijk vindt serieus te nemen. Dat wat voor jou van belang is er ook volledig mag zijn en de aandacht krijgt zonder dat je je schuldig of bezwaard voelt omdat de aandacht naar jou gaat ipv naar een ander.
Trap je bijvoorbeeld snel in de valkuil van vergelijk? Vind je misschien wat een ander heeft of doet veel belangrijker? En cijfer je jezelf weg.
Vind je bijvoorbeeld dat je niet moet zeuren en door moet gaan als je je ziek voelt, want je collega's werken ook altijd door als ze niet lekker zijn?
Waarom maken we ons (vaak onbewust) klein?
We vinden het vaak moeilijk om onze ruimte/plek in te nemen uit angst voor een afwijzing, angst om uitgelachen te worden of op een andere manier gekwetst te worden wanneer jij jezelf op de voorgrond plaatst. (welke je heel vroeger één of meerdere keren hebt ervaren)
De valkuil van vergelijk
Ondanks dat ik al best behoorlijk bewust ben van mijn beschermingsmechanismen, stapte ik zaterdag 3 september 2022 toch nog bijna in de valkuil van vergelijk en bagataliseerde mijn gevecht met mijn ex verslaving.
In onderstaande video deel ik hoe ik mijn plek wilde weggeven vanuit een overtuiging dat mijn verhaal niet belangrijk genoeg was. Met het delen van deze video hoop ik je te inspireren.
Wordt bewust van van je kleinerende overtuigingen over jezelf
Heerst er nog een overtuiging in jou dat je het niet waard bent om je plek in te nemen? En heb je regelmatig negatieve overtuigingen over jezelf? Onderzoek de angst of pijn die er onder ligt. Weet dat hier altijd een een pijn ten grondslag ligt dus wees lief voor jezelf! Altijd.
Als je dit niet doet blijf je vanuit overleving je leven leven. In een staat van overleving kun je nooit het werkelijke geluksgevoel vinden. Daar is geen ruimte voor in je systeem. Want bij een overlevings staat van zijn behoort alertheid, waakzaamheid en kritisch denken.
Alles is oké
Bepaal je eigen tempo. Als je nu nog niet aan je eigen overtuigingen wil werken om je plek in te nemen, dan is dat jouw keuze. Daar is niets mis mee. Want jouw leven is van jou! Jij bepaalt. Wat ik alleen wil is dat je weet dat er wel een weg is om het geluk weer in jezelf te vinden. Heel je hart, beetje voor beetje, laagje voor laagje. Dat verdient dat kleine meisje of jongetje in jou.
WELKE STAP KUN JIJ ALS EERSTE NEMEN?
Ontspanning! Werkelijke ontspanning van je lichaam en geest brengt je naar innerlijke rust en een nieuw bewustzijn. Een nieuw bewustzijn heb je nodig om je eigen gedachten die je klein houden bewuster te worden en afstand van te nemen. Je bent namelijk niet je gedachten, je hebt gedachten.
Dit bewustzijn heb je nodig om de volgende stappen aan te gaan van heling: helpende gedachten ontwikkelen. Zodat je jezelf erkent, aanvaard en lief hebt. Precies zoals je bent in dit moment. Dit zorgt ervoor dat je je beschermingsmechanisme niet meer nodig hebt.
Er zijn veel oefeningen of methoden die je brengen naar een diepere ontspanning in lichaam en geest. Ik noem hieronder een paar. Experimenteer ermee en kijk wat voor jou het beste werkt op dit moment:
- EFT (Emotional Freedom Technique)
- Bewuste ademhaling
- Access bars
- Yoga
- In de natuur wandelen
- In bad
- Warm douchen
- Mediteren
- Schilderen
- Tekenen en kleuren
- Creatief bezig zijn (als er geen resultaat uit hoeft te komen 😉)
- Psoas spier ontspannen
- Massage
- Schudden van je lichaam
De weg van positief denken - gratis masterclass
Om je op weg te helpen geef ik regelmatig de masterclass ‘de weg naar positief denken’ helemaal gratis. Zodra je leert om steeds beter je gedachten om te denken naar het positieve zul je verandering in je leven gaan opmerken. Hoe je dit doet leer ik je in de masterclass.
Je kunt hier meer informatie over de masterclass vinden en wanneer hij weer op de agenda staat.
Als laatste - mijn anderhalve minuut kwetsbaarheid op het podium
Zoals ik in de voorgaande video met je heb gedeeld voelt het best wel een beetje kwetsbaar om de video die is opgenomen op de dag van Herstel, met je te delen.
Het is nu een paar dagen later en ik voel dat ik hem met je mag delen. In de hoop je te inspireren om jezelf, je probleem of juist hetgeen waar je trots op bent nooit meer klein te maken. Ik heb al zoveel mooie reacties gekregen op de dag zelf, van mensen die iets hadden gehad aan wat ik gezegd had. Mijn hoop is dat dit voor jou ook zo is.
Ben je nieuwsgierig naar mijn anderhalve minuut kwetsbaarheid? Hieronder kun je hem zien:
Vind je deze blog waardevol of inspirerend? Wil je dat hieronder dan met me delen?
Dank je wel!
Ps. mijn blog delen stel ik ook heel erg op prijs! 💞🙏